Pies szczekał na złodzieja, całą noc się trudził;
Obili go nazajutrz, że pana obudził.
Spał smaczno drugiej nocy, złodzieja nie czekał;
Ten dom skradł; psa obili za to, że nie szczekał.
Uciekł wyżeł od strzelca, błąkał się dni kilka,
Na koniec znalazł pana i przystał do wilka.
Gonił sarny, zające, do kaczek się skradał;
Ale co tylko zdobył — wszystko to pan zjadał.
Zła to służba — rzekł zatem — gdzie korzyść nie czeka:.
Bił pan dawny, lecz karmił; wróćmy się do człeka
Póki gonił zające, póki kaczki znosił,
Kasztan, co chciał, u pana swojego wyprosił.
Zstarzał się. Aż z owego pańskiego pieścidła
Psisko stare, niezdatne, oddano do bydła.
Widząc, że pies nieborak oblizuje kości,
Żywił go stary szafarz, niegdyś podstarości.
Takież Pies idzie za nim, z różnych gwiazd złożony,
Bo brzuch u niego śmiady, lecz w pysku czerwony,
Okrutny płomień gore; stądże mu Grekowie
Syryjusz imię dali w swojej zacnej mowie.
Tego, gdy z słońcem wznidzie, szczepy nie omylą,
Co słabą żywność mając w list się tylko silą,
Bo każdy do korzenia promieniem przerazi,
Zdrowym posiłek daje, mdłe do końca kazi.
Tego i zachód czuje; na drugich nam mało,
Bo te nie tak szkodliwe, tylko znaczą ciało.
Powieść detektywistyczna sir Artura Conan Doyle'a, wydana w 1902 (polskie wydanie w 1903), należąca do cyklu powieści o detektywie Sherlocku Holmesie. Jedna z najsłynniejszych powieści z Sherlockiem Holmesem w roli głównej. Akcja książki rozgrywa się na ponurych wrzosowiskach hrabstwa Devon.
Jest to fantastyczna opowieść o przygodach psa, który we śnie przybrał postać człowieka. Nie potrafił jednak zapanować nad wszystkimi psimi odruchami, co było przyczyną zabawnych nieporozumień.
O wydarzeniach opowiada narrator, który ujawnia się dopiero w ostatnim rozdziale. Świat widziany oczami psa – opisany w lekturze – różni się od tego obserwowanego przez zwykłego człowieka.